فقه السنه

فهرست کتاب

کسب و داد و ستد و کرایه ‌کشی در حج

کسب و داد و ستد و کرایه ‌کشی در حج

کسی که به حج یا به عمره می‌رود، اشکال ندارد که به تجارت یا کرایه ‌کشی و کرایه دادن اسب و استرو الاغ و غیره (‌کسب حلال‌) بپردازد. ابن عباس‌گوید: «‌مردم درآغاز اسلام، بهنگام حج بداد و ستد در منی و عرفات و بازار «‌ذوالمجاز» -‌در کنار عرفات - می‌پرداختند و خوف داشتند از اینکه داد و ستد در حال احرام، اشکال داشته باشد، لذا خداوند فرمود: ﴿لَیۡسَ عَلَیۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ[البقرة: ۱۹۸]. «‌بر شما باکی نیست و ‌گناهی نیست که در موسم حج همراه با انجام فریضه حج، خیر و برکت خدا را در معامله و داد و ستد، بجوئید».بروایت بخاری و مسلم و نسائی‌. بروایت ابوداو‌د از ابن عباس آمده است: «لیس علیكم جناح أن تبتغوا فضلا من ربكم) قال: كانوا لا یتجرون بمنى فأمروا أن یتجروا إذا أفاضوا من " عرفات»«‌بر شماگناهی ... مسلمانان در منی تجارت نمی‌کردند. به آنان دستور داده شد،‌ که بعد از پراکنده شدن از عرفات به تجارت بپردازند».

ابی امامه تیمی به ابن عمر گفت‌: من در راه حج ‌کرایه ‌کشی می‌کنم و مردم را سوار می‌کنم‌. بعضی از مردم به من می‌گویند، تو ثواب حج نداری‌. ابن عمر گفت‌: مگر احرام نمی‌بندی و تلبیه نمی‌گوئی و طواف خانه ‌کعبه را نمی‌کنی و بعد از و قوف در عرفات رهسپار منی نمی‌شوی و رمی جمرات نمی‌کنی‌؟ ‌گفتم‌: چرا، همه آن‌ها را انجام می‌دهم، ‌گفت‌: پس تو حج‌ما می‌گزاری و ثواب آن را داری، مردی به حضور پیامبرصآمد و همین سئوال را که تو از من می‌کنی ازاو پرسید. پیامبرصبه وی جواب نداد تا اینکه این آیه نازل شد: ﴿لَیۡسَ عَلَیۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ[البقرة: ۱۹۸]. پیامبرصبدنبال وی فرستاد و این آیه را بروی خواند و گفت حج توصحیح است‌. بروایت ابوداود و سعید ابا منصور. منذری‌ گفته است‌: نام ابوامامه معروف نیست‌.

شخصی از ابن عباس پرسید: من نفس خود را، بدین قوم اجاره داده‌ام و مناسک حج را همراه آنان انجام می‌دهم، آیا من هم پاداش و ثواب دارم‌؟ ابن عباس ‌گفت‌: آری‌. «أولئك لهم نصیب مما كسبوا، والله سریع الحساب»«‌آنان ازکسب خود بهره ای می‌برند و حساب خداوند سربع است و حساب آن بر خداوند مجهول نیست». بروایت بیهقی و دارقطنی‌.