فروختن میوهها و محصولات کشاورزی
فروختن میوهها پیش ازاینکه برسند و فروختن محصولات کشاورزی پیش از اینکه دانهها استحکام یافته و سخت و سفت شده باشند، صحیح نیست، مبادا که تلف شوند و قبل از جمعآوری دچار آفتی گردند.
۱- بخاری و مسلم از ابن عمر روایت کردهاند که پیامبرصبایع و مشتری را منع فرمودهاند از اینکه میوهها را خرید و فروش کنند، پیش از اینکه صلاحیت و قابل استفاده باشند.
۲- و مسلم از وی روایتکرده که پیامبرصبایع و مشتری را نهیکردهاند از اینکه خرما را پیش از ظاهر شدن علایم رسیدن درآن و خوشه حبوبات را پیش ازسفید شدن آن، خرید و فروشکنند تا از آفت ایمن باشند.
۳- بخاری از انس روایت کرده که پیامبرصگفت: «أرأیت إن منع الله الثمرة، بم یأخذ أحدكم مال أخیه؟» «بمن بگو اگر خداوند مانع رسیدن میوه شد و آن را به آفتی دچار کرد، چگونه یکی از شما مال برادرش را - که از او خریده و بهایش را پرداخته است - میگیرد».
اگر میوهها پیش ازاینکه به صلاحیت استفاده از آناه رسیده باشند، و محصولات کشاورزی پیش ازاینکه حبوبات سخت و سفت شده باشند، بفروش روند مشروط بر آنکه فوراً جمعآوری گردند، اگر قابل استفاده و بهرهبرداری باشند، و ملک مشاع نباشند، بلکه مشخص و معین باشند، عقد بیع صحیح است، چون در این صورت احتمال تلف و ترس ازآفت وجود ندارد.
ولی اگر فروخته شده بودند، بشرط جمعآوری و چیدن، سپس مشتری آن را بحال خود گذاشت، تا اینکه بخوبی برسند، اختلاف است: برخیگفتهاند بیع باطل میشود و برخی گفتهاند بیع باطل نمیشود و هردو درمقدار اضافه شریک هستند. این حکم که ذکر شد، به نسبت آنست که میوهها و محصولات به مالک درختان میوه و مالک زمین فروخته نشوند، و لی اگر آنها را بمالی اصل آنها پیش از رسیدن بفروشند بیع صحیح است همانگونه که آنها را با اصل خود بفروشند صحیح است یعنی درخت را با میوه و زمین را با محصول. و اگرمحصول را پیش از رسیدن آن، بمالک زمین بفروشند، چون تسلیمکالا برای مشتری بنحو کمال وجود دارد، بیع صحیح است.