فقه السنه

فهرست کتاب

جهاد فرض کفایه است

جهاد فرض کفایه است

جهاد برهمه افراد مسلمین فرض نیست بلکه فرض‌کفایه است هرگاه بعضی از مردم بجهاد پرداختند و خطر دشمن برطرف شد و بی‌نیازی حاصل شد و جوب آن از بقیه افراد ساقط می‌گردد. خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ١٢٢[التوبة: ۱۲۲]. «‌شایسته نیست مومنان همگی به سوی میدان جهاد کوچ ‌کنند و بجنگ بروند. چرا از هر گروهی طایفه‌ای از آنان ‌کوچ نمی‌کند و طایفه‌ای بماند تا در دین و معارف و احکام اسلام آگاهی پیداکنند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود آن‌ها را انذار کنند تا از مخالفت فرمان پروردگار بترسند و خودداری کنند»‌.و می‌فرماید: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعًا٧١[النساء: ۷۱]. «‌ای مومنان احتیاط لازم بکنید در دسته‌های پراکنده یا بط‌ور دسته جمعی‌، بجنگ با کفار بروید»‌.در بخاری از قول ابن عباس آمده است‌: که «‌انفروا ثبات» بمعنی در دسته‌های متفرق و سریه‌های پراکنده است‌.

﴿لَا یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا٩٥[النساء: ۹۵] «افراد با ایمانی که بدون بیمار‌ی و ناراحتی از جهاد بازنشستند با مجاهدانی که در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، یکسان نیستند خداوند مجاهدانی را که با مال و جان خود جهاد نمودند، بر قاعدان برتری بخشیده و بهر یک از این دو دسته به نسبت اعمال نیک‌شان خداوند و عده پاداش نیک داده است و مجاهدان را بر قاعدان برتری و پاداش عظیمی بخشیده است».مسلم از ابوسعید خدری روایت کرده که پیامبرصگروهی از جنگجویان را به سوی بنی لحیان از قبیله هذیل‌ گسیل داشت و گفت‌: «لینبعث من كل رجلین أحدهما، والاجر بینهما»«از هردو نفر یکی را باید فرستاد و پاداش بین هردو مشترک است‌»‌. و اگر جهاد بر همه افراد و اجب می‌شد، مصالح دنیوی مردم تباه می‌شد، پس و اجب است که تنها بعضی آن را انجام دهند.