فقه السنه

فهرست کتاب

نما‌ز خواندن بر گور

نما‌ز خواندن بر گور

بعد از تدفین هر و قت باشد نماز خواندن بر میت جایز است‌. حتی اگر پیش از تدفین بر وی نمازهم خوانده باشند. قبلا گفتیم‌: که پیامبرصبعد از گذشت هشت سال برگور شهیدان «‌احد» نمازگزارد. اززید بن ثابت روایت شده است‌که‌گفت‌: ‌ما همراه پیامبرصبیرون رفته بودیم‌، هنگامی که به «‌بقیع» و ارد شدیم با یک‌گور تازه رو برو شدیم که پیامبرصاز آن سئوال‌کرد به ایشان‌گفته شد که این‌گور تازه مربوط به زنی است که تازه و فات‌کرده است‌. پیامبرصاو را می‌شناخت و گفت‌: چرا مرا از مرگ او آگاه نساختید؟ ‌گفتند: ای رسول خدا تو در خواب نیم‌روز بودی‌. چون روزه بودی نخواستیم ترا بیدار کنیم‌، مبادا موجب آزار و اذیت شما باشد. پیامبرصگفت‌: از این‌کارها نکنید. هرگاه‌ کسی از میان شما فوت‌کرد، مرا ازمرگ او آگاه‌ کنید. بیگمان نماز خواندن من بر او برای او رحمت می‌باشد. سپس بر سر آن قبر رفت و ما را پشت سرخود به صف‌کرد و چهار بار بر وی تکبیر زد . احمد و نسائی و بیهقی و حاکم و ابن حبان آن را روایت‌ کرده و دو نفر اخیر آن را تصحیح‌ کرده‌اند.

ترمذی‌گفته است‌: عمل بیشتر اهل علم از اصحاب پیامبرصو دیگران چنین است‌. و امام شافعی و احمد و اسحاق نیز چنین‌گفته‌اند. و در حدیث آمده است که پیامبرصبرگوری نماز خواند و حال آنکه یارانش پیش از دفن بر وی نماز خوانده بودند. زیرا اصحاب او هیچ‌کسی را پیش از نماز خواندن بر و ی‌، دفن نمی‌کردند. از اینکه یاران پیامبرصهمراه پیامبرصبر قبری نماز خوانده‌اند برمی‌آیدکه این کار اختصاص به پیامبر نداشته است‌. و لی ابن القیم می‌گوید: «‌این سنن محکم و آشکار را حدیث متشابهی رد می‌کند که فرموده است‌:» «لا تجلسوا على القبور، ولا تصلوا إلیها» «برگورها منشینید و بسوی آن‌ها نمازمخوانید»‌.که این حدیث هم صحیح است و آن را هم همان‌کسی‌گفته است که خود عملا بر قبر نماز خوانده است‌. این است سخن او و اینست عمل او. و ظاهراً منافاتی با هم ندارند. زیرا نمازی که از آن نهی شده است نمازی است‌، که به سوی قبر خوانده می‌شود و آن غیر از نماز خواندن بر قبر می‌باشد. چون نماز خواندن بر قبر همان نماز میت است که اختصاص به مکان معینی ندارد و خواندن آن در غیر مسجد بهتر است نماز خواندن بر قبر میت همان نماز خواندن بر جنازه او است‌. نماز خواندن بر جنازه چه جنازه برروی زمین باشد و چه در بطن زمین‌، فرقی نمی‌کند. و لی نمازهای دیگررا شرعاً جایز نیست درگورستان و یا به سوی‌گورستان خواند. زیرا این‌کار گورستان را به صورت مساجد و سجده‌گاه مردم درمی‌آورد و حال آنکه پیامبرصاز آن نهی کرده و کسانی را که چنین‌ کنند نفرین‌کرده است‌. و آنان را بدترین مردم دانسته است که می‌فرماید: «إن من شرار الناس من تدركهم الساعة وهم أحیاء، والذین یتخذون القبور مساجد»«بیگمان بدترین مردم‌کسانی هستندکه به هنگام رستاخیز هنوز زنده می‌باشند و همچنین‌کسانی که به سوی‌گورها سجده می‌کنند و گورستان را بصورت مساجد درمی‌آورند»‌. بنابراین نماز خواندن به سوی‌گورکه مورد نفرت پیامبرصقرارگرفته است با نماز خواندن برگورمرده که بارها پیامبرصآن را انجام داده است فرق بسیار دارد.