ترک نکاح و ترک حج در اسلام نیست
ابن عباس گوید: پیامبرصگفت: «لاصرورة فی الاسلام»«ترک ازدواج و ترک حج در اسلام نیست». بروایت احمد و ابوداود. خطابی گفته است: ضرورت دو تفسیر دارد:
۱- کسی که از ازدواج و نکاح امتناع میورزد و گوشه نشینی اختیار میکند، همانگونه که راهبان مسیحی این شیوه را پیش میگیرند. نابغه گفته است:
لو أنها عرضت الاشمط راهب
عبد الاله صرورة متعبد
أدنا لبهجتها وحسن حدیثها
ولخالها رشدا وإن لم یرشد
«اگر آن زن خود را عرضه کند بر راهبی که موهایش جوگندمی است و خدا را عبادت میکند و ترک ازدواج و نکاح کرده و تعبد و پارسائی را اختیارکرده است، بعلت زیبائی و حس حدیث و خوش بیانی، به وی نزدیک میشود و آن را رشد و هدایت میپندارد اگرچهگمراهی نیست چون رشد از لغات متضاد است».
معنی دوم آن، کسی است که هرگز حج نگزارده باشد. بنابراین معنی «لاصروره فی الاسلام»یعنی سنت و راه دین چنین است که هرکس توانائی انجام فریضه حج را یافت، نباید حج را ترک کند. بعضی پنداشتهاند معنی حدیث چنین است: هرکس هرگز حج نگزارده باشد، نمیتواند بجای دیگران حج بگزارد. تقدیر سخن به نزد وی چنین است: کسی که حج نگزارده باشد اگر شروع کند بگزاردن حج بجای دیگری، حج برای خود او میباشد و فریضه حج برای خود او میباشد و از این راه است که معنی نفی درست میشود و دیگر ضرورتی در بین نیست. و اینست مذهب اوزاعی و شافعی و احمد و اسحاق. مالک و سفیان ثوری گفتهاند که حج بر طبق نیت حجگزار، صورت میگیرد و بنیت هرکس باشد برای او است و صاحبان رای و حسن بصری و نخعی و عطاء هم چنین گفتهاند.