بر کسی که تنگ دست و بی‌چیز است حجر نیست
وقتی بر مفلس حجرگذاشته می‌شود، که اعسار و فقر و تنگ‌دستی او آشکار نشده باشد. هرگاه اعسار و بی‌چیزی او آشکار شد، نه حبس می‌شود و نه بر وی حجر گذاشته می‌شود و نه طلبکاران ملازم او خواهند شد، بلکه بوی مهلت داده می‌شود تا اینکه حالش خوب شود و دارائی و گشایش حال پیدایند، چون خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِن كَانَ ذُو عُسۡرَةٖ فَنَظِرَةٌ إِلَىٰ مَیۡسَرَةٖۚ﴾[البقرة: ۲۸۰]. «هرگاه کسی بدهکار شد و بحال عسرت و فقر و تنگ‌دستی افتاد، باید بوی مهلت داده شود تا بحال‌گشایش و دارائی رسد و فراخیش فرا رسد».
مسلم روایت‌کرده است که مرد بدهکاری میوه‌ای خریده بود و میوه‌اش دچار آفت شد، درنتیجه بدهی او فراوان گردید. پیامبرصگفت بر وی صدقه‌کنید و او را دستگیری کنید، پس مردم بروی صدقه‌کردند و بازهم نتوانست تمام بدهی خود را کفایت‌کند، پیامبرصبه طلبکاران گفت: همین را که دارد بگیرید و غیر از آن چیزی و حقی برای شما نیست: «خذوا ما وجدتم ولیس لكم لا ذلك». ثواب مهلت دادن به فقیر و تنگدست مضاعف و دو برابر است بروایت بریده پیامبرصگفت: «من أنظر معسرا فله بكل یوم مثلیه صدقة»«هرکس معسری و تنگ دستی را مهلت دهد دربرابر هر روز مهلت دادن دو برابر آن احسان و صدقه بحساب وی نوشته می‌شود».