شرایط احصان
برای اینکه زناکار محصن بحساب آید و حکم رجم درباره او اجرا گردد، باید شرایط زیر در او موجود باشد:
۱- مکلف باشد یعنی بالغ و عاقل باشد چون اگر دیوانه یا غیربالغ باشد حد درباره او اجرا نمیشود بلکه تعزیر میگردد.
۲- آزاد و حر باشد چون اگر بنده یاکنیز باشد حکم رجم درباره آنها اجرا میشود. چون خداوند درباره کنیزها میفرماید: ﴿فَإِنۡ أَتَیۡنَ بِفَٰحِشَةٖ فَعَلَیۡهِنَّ نِصۡفُ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ مِنَ ٱلۡعَذَابِۚ﴾[النساء: ۲۵]. «چنانچهکنیزها به عمل زشت زنا اقدام کنند شکنجه و کیفر آنها نصف شکنجه و کیفر زنان آزاده است».بدیهی استکه رجم قابل تجزیه و نصف شدن نیست پس باید پنجاه ضربه شلاق بخورند.
۳- زن یا مرد وقتی محصن استکه قبلا با ازدواج صحیح ازدواج کرده و عمل آمیزش جنسی را انجام داده باشد اگر چه انزالی هم صورت نگرفته باشد. اگر عمل جمع با نکاح صحیح درحال حیض یا احرام نیز صورتگرفته باشد بازهم محصن بحساب میآید. اگر عمل جماع و آمیزش جنسی وسیله یک نکاح فاسد صورت گرفته باشد احصان حاصل نمیشود و ادامه ازدواج نیز لازم نیست یعنی برای اینکه کسی محصن بحساب آید ادامه ازدواج صحیح شرط نیست پس اگر کسی بصورت صحیح شرعی ازدواج کرد و یک بار عمل جنسی و جماع را انجام داد سپس پیوند زناشوئی گسست و بعد از آن شخصی مرتکب زنا شد، در این حال محصن است و کیفرآن رجم وسنگسارکردن است. و زن نیزچنین است پس هرگاه زنی ازدواج کرد و عمل جنسی را انجام داد سپس طلاقگرفت و بعد از طلاق مرتکب زنا شد او محصن بحساب میآید و کیفرش رجم و سنگسارکردن است.