فقه السنه

فهرست کتاب

آیا می‌توان همه اموال خود را صدقه و احسان داد؟

آیا می‌توان همه اموال خود را صدقه و احسان داد؟

اگر کسی نیرومند و توانایی کار، داشته باشد، می‌تواند همه دارائی خویش را، ببخشد (‌به‌گفته طبری بهتر است یکسوم دارائی خود را ببخشد). حضرت عمر گفت: «‌‌پیامبرصبه ما دستور داد که صدقه و احسان بدهیم‌، در آنوقت من مالی داشتم‌، به خود گفتم: من که هرگز از ابوبکر پیشی نگرفته‌ام‌، امروز از او سبقت می‌گیرم‌، لذا نصف مال خود را، به خدمت پیامبرصبردم‌، پیامبرصفرمود: چه چیزی برای خانواده‌ات باقی‌گذاشته‌ای‌؟ گفتم: باندازه آنچه که آورده‌ام. ابوبکر همه دارایی خویش را آورد، پیامبرصبه وی فرمود: چه چیزی برای خانواده‌ات باقی گذاشته‌ای‌؟ او گفت: برای آن‌ها خدا و پیامبر خدا را باقی ‌گذاشته‌ام‌، من‌ گفتم: هرگز نمی‌توانم در هیچ چیزی‌، بر تو سبقت گیرم‌«‌. به روایت ابوداود و ترمذی که آن را «‌‌تصحیح‌«‌ کرده است.

علماء گفته‌اند و قتی انسان می‌تواند، همه دارایی خویش را صدقه و احسان بدهد، که نیرومند و قادر به کسب و شکیبا بوده و بدهکار نباشد، و نزد او کسی نباشد، که نفقه‌اش بروی و اجب باشد. اگراین شرایط حاصل نباشد، بخشیدن همه دارائی مکروه است.

از جابر روایت است که: «‌‌ما در خدمت رسول خداصبودیم که مردی باندازه یک تخم مرغ طلا آورد، و گفت: ای رسول خدا، من آن را در معدنی یافته‌ام‌، آن را بعنوان صدقه و احسان از من بگیر و من غیر از آن چیزی دیگر ندارم. پیامبرصاز وی روبگردانید، سپس آن مرد ازطرف چپ بروی سرراه ‌گرفت و پیشنهاد خود را تکرار کرد، که پیامبرصازوی روی بگردانید، سپس آن مرد دنبال پیامبرصمی‌رفت و پیشنهاد خود را تکرار کرد، آنوقت پیامبرصآن را از و ی‌گرفت و بدور انداخت که اگر بدان شخص اصابت می‌کرد او را می‌آزرد، یا مجروح می‌ساخت‌، سپس فرمود: «یاتی احدكم بماله‌كله یتصدق‌به ثم یجلس بعد ذلك یتكفف الناس. انما الصدقه عن ظهر غنی» «‌یکی از شما، همه دارائی خود را می‌آورد، و آن را صدقه می‌دهد، سپس می‌نشیند و از مردم گدائی می‌کند!! بی‌گمان صدقه و قتی ارزش و اقعی دارد، که از روی بی‌نیازی باشد». به روایت ابوداود و حاکم که گفته که بشرط مسلم صحیح است و در سند آن محمد بن اسحاق وجود دارد.