۱۱- خلاصه بقیه اعمالی که در نماز مباح است
ابن القیـم بعضی از اعمال مباح را که پیامبرصآنها را در نماز انجام مـیداد، خـلاصه کرده و گفته است: پیامبرصنماز مـیخواند و عـایشه در بین او و سجدهگاهش خوابیده بود، چون به سجده میرفت با دست او را فشار میداد و او پای خود را جمع مینمود و چون پیامبرصبرمی خاست او پـای خود را دراز میکرد. روزی پیامبرصنماز میگزارد که شیطان آمـد تا نمازش را قطع کند، پیامبرصاو را گرفت و گلویش را فشرد تا اینکه آب دهانش بر دست او روان شد.
پیامبرصبر روی منبر نماز مـیخوانـد و بـه رکـوع مـیرفت، چـون و قت سجده میرسید به عقب برمیگشت و بر زمین سجده میکرد، سپس دوباره بر منبر صعود میکرد. پیامبرصپشت دیواری نماز میخواند که حیوانی آمد و میخواست از جلو پیامبرصبگذرد و پیامبرصپیش رفت که آن را براند و آنقدر پیش رفت که شکمش به دیوار چسبید، آنوقت حیوان از پشت سر پیامبرصگذشت.
روزی پیامبرصنماز میخواند، دو کنیز از «بنی عبدالمطلب» نزاع کنان پیش او آمدند، پیامبرصآنها را گرفت و از هـم جدایشان ساخت و حال آنکه در نماز بود». و متن حدیث نزد امام احمد چنین است: «آنان زانوان پیامبرصرا گرفتند و او آنها را از هم جدا ساخت و نماز را قطع نکرد». پیامبرصنماز میخواند جوانی از جلو او میگذشت، با دست اشاره کرد که برگردد و او برگشت بعد از او کنیزی آمد، پیامبرصبا دست اشاره کرد که برگردد و آن کنیز برنگشت و رفت. چون پیامبرصاز نماز فارغ شد، فرمود: «هن أغلب»«زنان بر مردان غلبه میکنند». امام احمد آن را در سنن ذکر کرده است.
پیامبرصدر نماز فوت میکرد. و اما حدیث: «النفخ فی الصلاة كلام»اصل آن از حضرت رسول ثابت نشده است بلکه سعید آن را در سنن خود از ابن عباس روایت کرده و گفته است: اگر صحیح باشد. «پیامبرصدر نماز میگریست و سرفه و تنحنح و اح اح میکرد».
علی بن ابیطالبسگفته است: من با پیامبرصو قت ملاقاتی داشتم که پیش او میرفتم، و قتیکه کسـب اجازه میکردم اگر مشغول نماز خواندن بود، اح اح میکرد و من و ارد میشدم، و اگر نماز را تمام کرده بود، اجازه میداد. نسائی و احمد آن را ذکر کردهاند. متن حدیث نزد احمد چنین است: من در شب و روز ملاقاتی با پیامبرصداشتـم و هر و قت که بر او و ارد میشدم و در نماز بود، تنحنح میکرد. احمد آن را روایت کرده و بدان عمل میکرد و در نمازش تنحنح میکرد و آن را مبطل نماز نمیدانست. پیامبرصگاهی با پای برهنه و گاهی با کفش نماز میخواند. عبدالله بن عمر چنین گفته است، و دستور میداد بر خلاف یهود، با کفش نماز بخوانید. پیامبرصگاهی در یک جامه و گاهی در دو جامه نماز میخواند و بیشتر در دو جامه.