۱۸- درباره اعاده نماز همراه جماعت
از یزید بن الاسود روایت است که گفته است: ما در «منی» همراه پیامبرصنماز صبح را میخواندیم، که دو مرد آمدند و بر مرکب خویش ایسـتادند، پیامبرصدستور دادند، آنان را آوردند که از ترس بخود میلرزیدند، بدانان گفت: «ما منعكما أن تصلیا مع الناس...ألستما مسلمین؟»«چرا با مـردم نماز نخواندید مگر مسلمان نیستید؟» گفتند یا رسول الله ما مسلمانیـم، لیکن در منزل خود نماز خوانده بودیم. پیامبرصمرد: «إذا صلیتما فی حالكما ثم أتیتما الامام فصلیا معه فإنها لكما نافلة»«هرگاه در منزلتان نماز خواندید، سپس امام را دریافتید که نماز میخوانـد، با وی نماز بخوانید، بیگمان آن نماز برایتان نماز سنت به حساب میآید». به روایت احمد و ابوداود. و در روایت نسائی و ترمذی متن حدیث چنین است: «إذا صلیتما فی رحالكما ثم أتیتما مسجد جماعة فصلیا معهم، فإنها لكما نافلة»، ترمذی گفته اسـت: این حـدیث «حسن و صحیح» است. و ابن السکن نیز آن را «صحیح» دانسته است.
از این حدیث بر میآید که اگر کسی نماز فرض را به جماعت یا انفرادی خوانده بود و بعد از آن به مسجد رفت و دید که نماز جماعت بر پا است، از نظر شـرع، میتواند به نیت تطـوع و سنت، نماز خود را اعاده کند و با امام مجددا نماز بخواند. روایت شده است که: حذیفه نماز ظهر و عصر و مغرب را با آنکه قبلا به جماعت خوانده بود اعاده کرد، همانگونه که از انس روایت شده است که او نماز صبح را در محل خشک کردن میوه در باغ همراه ابوموسی خواند، سپس با هم به مسجد جامعه رفتند و دیدند که نماز جماعت با امامت مغیره بن شعبه بر پا است و آنان نیز با وی نماز خواندند. اما درباره حدیث صحیح: «لا تصلوا صلاة فی یوم مرتین»«نمازی را در یک روز دو بار نخوانید». ابن عبدالبر گفته است: باتفاق احمد و اسحاق مقصود آنست که یک نماز فرض را پس از آنکه بجای آوردی نباید دوباره آن را بصورت فرض اعاده کرد. اما اعاده آن برای بار دوم با جماعت بصورت سنت، پیروی از پیامبرصمیباشد. زیرا بدان دستور داده است. آنوقت مشمول مفهوم این حدیث نمیشود، چون اولی فرض و دومی سنت است، پس یک نماز را دو بار بصورت فرض نخواندهای.