فقه السنه

فهرست کتاب

وکیل ‌گرفتن برای خریدن

وکیل ‌گرفتن برای خریدن

کسی که و کیل است برای خریدن اگر مقید بشروطی و قیودی باشد، باید شرایط و قیود موکل خود را مراعات‌کند، خواه مربوط به چیزی باشدکه خریده می‌شود یا مربوط به بهای آن باشد.

پس اگر و کیل چیزی را خرید، که ازاو نخواسته بودکه آن را بخرد، یا آن را بمبلغ بیشتر از آن خریده بودکه موکل تعیین‌کرده است‌، این خرید برای خود او خواهد بود نه برای موکلش‌:و اگر چیزی خریدکه بهتر از آن بودکه موکل‌گفته بود، اشکالی ندارد. عروه بارقی گفته است که پیامبرصبه وی دیناری داد تا یک قربانی یاگوسفندی برایش بخرد و او دوگوسفند خرید بدان دینار، که یکی را بیک دینارفروخت و یک‌گوسفند و یک دینار را برای پیامبرصبرد، که پیامبرصبرای او دعای خیر و برکت در بیعش نمود و او بعدها چنین شد که اگرخاک را می‌خرید از آن سود می‌برد. بخاری و ابوداود و ترمذی آن را روایت ‌کرده‌اند.

و این روایت دلیل برآنست که اگر مالک مبلغی‌به و کیل داد و چیزی را برایش توصیف نمود، که بدان مبلغ آن را بخرد و لی و کیل دو چیز بدان صفت و شرح خرید، این معامله صحیح است چون هدف موکل تحقق یافته و و کیل چیزی بر آن افزوده است و همچنین و کیل بگوید این‌گوسفند را بیک دینار بفروش و او آن را بدو دینار فروخت یاگفت آن‌گوسفند را بیک درهم بخر و او به نیم درهم خرید جایز و صحیح است نزد شافعیه نیز همین طور است آنگونه که نووی در «روضه» نقل‌کرده است .

اگر و کالت مطلق باشد و کیل حق ندارد، چیزی را ببهای بیشتر از بهای مثل آن بخرد یا آن را بمبلغی بخردکه زیان آن آشکار باشد، اگر مخالف این رفتارکرد، این معامله در و جه موکل نافذ و قابل اجرا نیست‌، بلکه خرید برای خود و کیل منعقد می‌شود.