قرائت فاتحه ماموم پشت سر امام
اصل بر آن است که نماز بدون قرائت سوره فاتحه درست و صحیح نیست و باید آن را در تمام رکعات نمازهای فرض و سنت خواند، بهمانگونه که در فرایض نماز از آن سخن رفت، جز آنکه در نمازهای جهری قرائت از ماموم ساقط می‌شود و و اجب است که ساکت باشد و به قرائت امام گوش فرا دهد، چه خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ٢٠٤﴾[الأعراف: ۲۰۴]. «هرگاه قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهید و آن را بنیوشید، باشد که مورد مهربانی خداوند قرارگیرید». و چون پیامبرصفرموده است: «إذا كبر الامام فكبروا وإذا قرأ فأنصتوا»«هر و قت امام تکبیر گفت، شما نیز تکبیر گوئید، و هر و قت قرآن را خواند به وی گوش فرا دهید». مسلم آن را صحیح دانسته است. و معنی حدیث زیر نیز بر معنی این حدیث حمل می‌شود: «من كان له إمام فقراءة الامام له قراءة» «کسی که امام جماعت دارد قرائت امام برای او کافی است». یعنی در نمازهای جهری قرائت امام بجای او نیز کافی است. و اما در نمازهای سری ماموم نیز قرائت خود را انجام می‌دهد و در نماز جهری نیز اگر صدای امام را نشنود قرائت بر وی و اجب است . ابوبکر بن العربی گفته است: آنچه که ما ترجیح می‌دهیم آنست آنجا که در نماز قرائت سری است، قرائت فاتحه برای ماموم و اجب است زیرا از عموم احادیثی که در مبحث فرایض نماز از آن‌ها سخن رفت این مطلب استفاده میگردد. و اما در نماز جهری (در رکعت‌های جهری) نباید ماموم قرائت فاتحه را انجام دهد به سه دلیل:
اول، عمل اهل مدینه چنین بوده است.
دوم، حکم قرآن چنین است: ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ﴾[الأعراف: ۲۰۴]. و دو حدیث نیز این رای را تایید می‌کند: یکی حدیث عمران بن حصین: «قد علمت أن بعضكم خالجنیها»«یکبار که پیامبرصمتوجه شد که یکی از مامومین پشت سر او سوره [سبح اسم ربک الاعلى». را می‌خواند، فرمود: چنان دانستم که یکی در قرائت با من به نزاع برخاسته است، و حدیث دوم همانکه گذشت: «اذاكبر الامام... ».
دلیل سوم، ترجیح داده می‌شود که ماموم نمی‌تواند قرائت را انجام دهد، چه و قت آن را می‌خواند؟ اگر گفته شود در مدت سکوت امام (در فاصله بین قراء‌ت فاتحه و سوره) ماموم فاتحه را بخواند گوئیم که سکوت امام (بعد از قراء‌ت فاتحه) الزامی نیست. پس چگونه فرضی را ناظر بر چیزی می‌کنید که فرض نیست؟ (چطور بر ماموم فرض است که فاتحه را بخواند و حال آنکه سکوت امام فرض نیست تا فرصتی برای ماموم باشد و خود قرائت امام نیز فرض نیست) بویژه در رکعت‌های جهری بایستی ماموم با قلب و فکر خویش متوجه قرائت امام باشد و در آن تدبر کند. و نظام قرآن و حدیث و حفظ عبادت و مراعات سنت و عمل به ترجیح چنین است. (پایان سخن ابن العربی). زهری و ابن المبارک و یک قول منقول از امام احمد و اسحاق نیز چنین است و شیخ ابن تیمیه نیز این قول را ترجیح داده است .