فقه السنه

فهرست کتاب

نذر کردن عبادت در جای معینی

نذر کردن عبادت در جای معینی

اگر کسی نذر کند که نماز یا روزه‌ای یا قرائت قرآنی یا اعتکافی را در یک جای معینی انجام دهد، اگر آن محل و مکان در شرع دارای مزیتی باشد مانند نماز در مسجدالحرام و مسجدالنبی و مسجدالاقصی‌، لازم است بدان و فا کند و الا اگر مکان دارای مزیت شرعی نباشد از جمله نذوری نیست‌ که خداوند و فای بدان را دستور داده است‌. و نذر متوجه آن چیز می‌شود که خداوند بدان دستور داده است مثلا نماز را باید بخواند و مکان مهم نیست‌.

علمای شافعیه‌ گفته‌اند: هرگاه کسی نذر کرد که چیزی را بر اهل شهر معینی صدقه‌کند بروی و اجب است که به نذر خویش و فا کند و اگر نذرکردکه در شهر معینی روزه بگیرد بروی و اجب است‌ که روزه را بگیرد، چون عبادت است و تقرب بخدا. و تعیین مکان برای روزه معنی ندارد پس می‌تواند در غیر آن شهر نیز روزه بگیرد و اگر نذرکرد که در شهرمعینی نمازبگزارد می‌تواند آن نماز را در غیر آن شهر نیز بخواند چون نماز با اختلاف محل فرق نمی‌کند، مگر در مسجدالحرام یعنی تمام سرزمین حرم و مسجد مدینه پیامبرصو مسجدالاقصی پس هرگاه نذر کرد که در یکی از آن سه محل نماز بخواند، حتماً باید بنذر خویش و فا کند چون فضیلت نماز در آن‌ها با جاهای دیگر خیلی فرق می‌کند. چون پیامبرصفرمود: «لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثة مساجد: المسجد الحرام ومسجدی هذا والمسجد الاقصى» «جز بسوی سه مسجد بار نبندید: مسجدالحرام و مسجدالنبی در مدینه و مسجد الاقصی در بیت‌المقدس‌»‌. و برای تعیین مکان تصدق و صدقه دادن نذری‌، نیز به دلیل نقلی استدلال ‌کرده‌اند که عمرو بن شعیب از پدرش و او از جدش روایت ‌کرده است که «‌زنی بحضور پیامبرصآمد و گفت‌: ای رسول خدا من نذر کرده‌ام که چیزی را در فلان محل قربانی‌ کنم‌. محلی را نام برد که مردمان جاهلی در آنجا ذبح می‌کردند. پیامبرصگفت‌: برای بت قربانی می‌کنی‌؟ ‌گفت‌: نخیر گفت‌: برای مجسمه و تمثال بت قربانی می‌کنی‌؟‌ گفت‌: نخیر پیامبرص‌گفت‌: پس به نذر خویش و فا کن‌»‌. علمای حنفی ‌گفته‌اند: اگر کسی ‌گفت‌: «‌بر من باد که برای خدا دو رکعت نماز در فلان محل بخوانم یا فلان مبلغ را بر فقرای فلان شهر صدقه ‌کنم» بنا برای ابوحنیفه و دو یارش می‌تواند در غیر آن محل به نذر خویش و فاکند چون مقصود از نذر تقرب بخدا است و نفس محل در تقرب بخدا دخالتی ندارد. و اگر نذر کرد یک نماز دو رکعتی در مسجدالحرام بگزارد و آن را در مسجدی‌ گزارد که از حیث شرف و فضیلت از آن پایین‌تر بود یا اصلا شرف و فضیلتی نداشت نمازش قبول و به نذر خویش و فا کرده است چون می‌گویند مقصود از آن نذر قربت بخدای بزرگ است و این تقرب درهر جائی تحقق می‌یابد.