فقه السنه

فهرست کتاب

۲- ‌چپ و راست نگریستن بوقت نماز

۲- ‌چپ و راست نگریستن بوقت نماز

از ابن عباس روایت است‌ که پیامبرصدر نماز به چپ و راست خود می‌نگریست و لی‌ گردنش را به طرف پشت نمی‌گردانید. به روایت احمد ابوداود روایت کرده‌ که پیامبرصدر نماز به طرف «‌شعب» می‌نگریست‌. ابوداود گفت‌:

پیامـبرصسواری را شب برای نگهبانی به «شعب» فرستاده بود. از انس بن سیرین روایت است که گفته است‌: «‌انس بن مـالک را دیـده‌ام که در نماز به چیزی می‌نگریست و بدان خیره شده بود». به روایت احمد.

نگریستن به اطراف اگر برای نیاز باشد مکروه است و بهتر است از آن خودداری نمود، چه با خشوع و دل به خدا دادن و روی نمودن به خدا، منافات دارد. از عایشه روایت است که درباره «التفات» و به اطراف نگریستن‌، در نماز از پیامبرصسوال کردم‌، او فرمود: «اختلاس یختلسه الشیطان من صلاة العبد»«التفات و بـه اطراف نگریستن در نماز یکنوع دزدی است که شیطان از بنده خدا می‌کند». بـه روایت احمد و بخاری و نسائی و ابوداود.

از ابوالدرداء بطریق مرفوع روایت است ‌که‌، پـیامبرصفرمود: «یأیها الناس إیاكم والالتفات فإنه لا صلاة للملتفت، فإن غلبتم فی التطوع فلا تغلبن فی الفرائض» «ای مردم از نگریستن به اطراف در نماز پرهیز کنید، چه ‌کسی‌ که چنین‌ کند نمازی ندارد، اگر در نمازهای سنت بدین عمل مبتلا شدید نگذارید که در نمازهای فرض بر شما غلبه کند و چنین عملی را مرتکب نشوید». به روایت احمد.

از انس روایت است‌ که ‌گفته است‌، پیامبرصبه من فرمود: «إیاك والالتفات فی الصلاة فإن الالتفات فی الصلاة هلكة فإن كان ولا بد ففی التطوع لا فی الفریضة»«‌از نگریستن به اطراف در نماز پرهیز کنید، چه این عمل هلاکت است‌، اگر حتماً باید چنین چیزی انجام‌ گیرد در نماز سنت باشد نه در نماز فرض». ترمذی آن را روایت کرده و صحیح دانسته است‌.

در حدیث حارث اشعری آمده است‌ که‌، پیامبرصفرمود: «إن الله أمر یحیى بن زكریا بخمس كلمات أن یعمل بها ویأمر بنی إسرائیل أن یعملوا بها، فیه: ..وإن الله أمركم بالصلاة فإذا صلیتم فلا تلتفتوا فإن الله ینصب وجهه لوجه عبده فی صلاته ما لم یلتفت» «‌خداوند به یحیی فرزند زکریا دستور داد که به پنج چیز عمل ‌کند و به بنی‌اسرائیل نیز دستور دهد که آن‌ها را عمل ‌کنند، و در ضمن آن آمده بود: خداوند به شما دستور داده است که نماز بخوانید و چون نماز خواندید، در نماز به اطراف ننگرید چـه بی‌گمان خداوند در نماز روی در روی بنده خویش دارد، مـادام که به اطـراف ننگرد». به روایت احمد و نسائی‌.

از ابوذر روایت است کـه‌، پیامبرصفرمود: «لا یزال الله مقبلا على العبد وهو فی صلاته ما لم یلتفت فإذا التفت انصرف عنه»«تا زمانی که بنده خدا در نماز است و به اطراف نمی‌نگرد، خداوند به وی می‌گرد و روی در روی او دارد، چون به اطراف بنگرد، خداوند روی از وی بگرداند». به روایت احمد و ابوداود که او آن را صحیح الاسناد دانسته است‌.

تا اینجا سخن از التفات و نگریستن بود بدون اینکه همه بدن بچرخد و از قبله منصرف ‌گردد. اما اگر چنان به اطراف بنگرد که همه تن او از قبله متحول ‌گردد، نمازش باطل می‌گردد چه «‌استقبال قبله» و اجب است و در آنصورت خلل می‌پذیرد و همه علماء در آن اتفاق نظر دارند.