اعلام پایان پیمان و عهد به جهت پرهیز از خیانت
هرگاه حاکم فهمید که بین مسلمین و همپیمانان خیانت و اقع شده است، تا زمانی که بهم خوردن پیمان و الغای آن را بدشمن اعلام نکند، و خبر نقض پیمان، بدور و نزدیک نرسد، جنگ با آنان حلال نیست، تا آنان غافل نشوند، چون اسلام این را نمی‌خواهد:
﴿وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوۡمٍ خِیَانَةٗ فَٱنۢبِذۡ إِلَیۡهِمۡ عَلَىٰ سَوَآءٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ ٱلۡخَآئِنِینَ٥٨﴾[الأنفال: ۵۸]. چون بر اساس اسلام و فا در برابر غدر دیگران، بهتر است از غدر در برابر غدر، محمد بن الحسن درکتاب «السیر الکبیر» گوید: اگر امیر مسلمین کسی را سوی پادشاه دشمن بفرستد، تا الغای عهد و پیمان را به وی اعلام‌کند، شایسته نیست در این میان مسلمین حمله غافلگیرانه کنند، یا باطراف مملکت آنان یورش برند، مگر اینکه و قت کافی بگذرد، تا اینکه پادشاه دشمن بتواند خبر نقض پیمان و الغای آن را به اطراف مملکت خویش برساند، تا غافلگیر نشوند، با این حال اگر مسلمانان بیقین می‌دانستند، که هنوز با گذشت و قت کافی، پادشاه بقوم خود خبر نداده است، پسندیده و مستحب آنست که برآنان حمله غافلگیرانه نکنند، تا اینکه آنانرا از الغای پیمان مطلع‌کنند، چون این کار شبیه به خدعه و نیرنگ است. همانگونه که بر مسلمین است که از خدیعه و نیرنگ پرهیزکنند، برآنان است که از شبه خدیعه و نیرنگ نیز پرهیزکنند.
در زمان حکومت عبدالملک بن مروان چنان پیش آمد، که مردم قبرص مرتکب حادثه بزرگی شدند، عبدالملک خواست پیمان صلح با آنان را ملغی کند، لذا با فقیهان عصر خود بمشورت نشست از جمله با لیث بن سعد و مالک بن انس مشورت کرد، لیث بن سعد به وی نوشت: براستی مردم قبرص متهم به غش و خیانت با اهل اسلام و هواداری و خیرخواه دشمنان رومی هستند و خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوۡمٍ خِیَانَةٗ فَٱنۢبِذۡ إِلَیۡهِمۡ عَلَىٰ سَوَآءٍۚ﴾[الأنفال: ۵۸]. «لذا بنظر من پیمان‌شان را لغو کن و یک سال بدانان مهلت بده تا همگی از آن مطلع شوند».
اما مالک بن انس در فتوای خویش نوشت که: اعطای امان و پیمان صلح به مردم قبرص بسیار قدیم است و از و الیان همواره مورد تایید قرار گرفته است و سراغ ندارم که هیچ حاکمی پیمان‌شان را نقض کرده باشد، یا آنان را از سرزمین‌شان بیرون رانده باشد، لذا بنظر من هرچه زودتر الغای پیمان و امان را بدانان اعلام کن، تا حجت بر آنان کامل گردد چون خداوند می‌فرماید: ﴿فَأَتِمُّوٓاْ إِلَیۡهِمۡ عَهۡدَهُمۡ إِلَىٰ مُدَّتِهِمۡۚ﴾[التوبة: ۴]. «عهد و پیمان‌شان را تا آخر مدتشان بپایان برید».اگربعد از این اخطار درست رفتار نکردند، و دست از غش و خیانت برنداشتند و خیانتشان به اثبات رسید، آنگاه بعد از اعلام الغای عهد و پیمان و اتمام حجت، بدانان حمله می‌کنی و خداوند ترا پیروز می‌گرداند.