آداب توقف در عرفات و دعا کردن در آنجا
لازم است که در عرفات پیوسته طهارت کامل داشته باشد و رو بقبله فراوان استغفار و ذکر و دعا برای خویش و دیگران، کند، در باره دین و دنیا با خشوع و ترس از خدای و با حضور قلب، دست بدعا بردارد. اسامه بن زید گوید: در عرفات پشت سر پیامبرصسوار بودم، او دست‌هایش را بدعا برداشته بود و دعا می‌کرد. بروایت نسائی. عمرو بن شعیب بروایت از پدرش و جدش گوید: بیشترین دعای پیامبرصدر عرفات این برد: «لا إله إلا الله وحده لا شریك له، له الملك وله الحمد، بیده الخیر وهو على كل شئ قدیر»بروایت احمد و ترمذی که متن او چنین است: «خیر الدعاء، دعاء یوم عرفة، وخیر ما قلت أنا والنبیون من قبلی. لا إله إلا الله وحده لا شریك له، له الملك وله الحمد، وهو على كل شئ قدیر»«بهترین دعا، دعای روز عرفات است که من و پیامبران پیش از من آن را گفته‌ایم: لااله الا الله و حده...». از حسین بن حسن مروزی روایت است که از سفیان بن عیینه درباره بهترین دعای روز عرفات سئوال کردم. گفت: «لا إله إلا الله وحده لا شریك له». به وی گفتم: این ثنای خداست نه دعا. او گفت: مگر حدیث مالک بن الحارث را نمی‌دانی که آن را تفسیر می‌کند؟ گفتم: تو آن را برایم نقل کن. گفت: منصور از مالک بن الحارث برایم گفته است: خداوند می‌فرماید: «إذا شغل عبدی ثناؤه علی عن مسألتی أعطیته أفضل ما أعطی السائلین»«هرگاه ثنای من بنده‌ام را، از تقاضای چیزی از من مشغول دارد و او را از آن منصرف کند، به وی بهترین چیزی را می‌دهم که بدرخواست کنندگان، عطا خواهم کرد». و اینست تفسیر سخن پیامبرص. سپس سفیان گفت: آیا مگر نمی‌دانی که امیه بن ابی‌الصلت و قتی که به نزد عبدالله بن جدعان رفت و از او طلب بخشش کرد، چه گفت؟ گفتم نخیر نمی‌دانم. گفت: امیه چنین گفت:
أأذكر حـاجـتی أم قد كفانی
حیاؤك إن شیمتك الحیــاء
وعلمك بالحقوق وأنت فرع
لك الحسب المهذب والسناء
إذا أثـنى علیـك المرء یـوما
كفـاه مـن تـعـرضـه الثنـاء
«آیا نیاز خویش را بگویم یا گفتن آن لازم نیست و شرم و آزرم تو برایم کافی و مستغنی از ذکر آن است، چون حیاء و آزرم جز و اخلاق و سرشت تو است و همچنین آگاهی تو از حقوق دیگران، مرا از گفتن آن بی‌نیاز می‌کند، تو شاخه‌ای هستی که اصل و نسب و تبار تو، پاک و روشن و بی‌عیب است، اگر کسی تو را روزی، ثناء و ستایش‌کرد، برای او کافی و بس است، دیگر ذکر نیاز، موردی ندارد». سپس گفت: ای حسین این آفریده‌ای است، که ثنا را، بی‌نیاز از مسئلت و ذکر و درخواست، می‌داند پس آفریدگار جهان چه طور است؟.
بیهقی (با سند ضعیف) از علی بن ابیطالب روایت کرده است که پیامبرصگفت: «إن أكثر دعاء من كان قبلی من الانبیاء، ودعائی یوم عرفة، أن أقول: لا إله إلا الله وحده لا شریك له، له الملك وله الحمد، وهو على كل شئ قدیر، اللهم اجعل فی بصری نورا، وفی سمعی نورا، وفی قلبی نورا. اللهم اشرح لی صدری، ویسر لی أمری، اللهم أعوذ بك من وسواس الصدر، وشتات الامر، وشر فتنة القبر. وشر ما یلج فی اللیل وشر ما یلج فی النهار، وشر ما تهب به الریاح، وشر بوائق الدهر» «بیشترین دعای پیامبران پیش از من و دعای من در روز عرفات آنست که بگوئیم: به جز ذات الله که یگانه است، هیچ معبود بحقی نیست، که شریک و انباز ندارد و پادشاهی و ستایش از آن او است و بر هر چیزی تواناست. خداوندا در چشم و گوش و دلم نور معرفت و هدایت قرار ده. خداوندا به من صبر و توان و گشایش در کار عطا کن. خداوندا از و سوسه‌های نفس و کارهای پراکنده و پریشان و بدی و شر و آشوب‌گور و شرو بدی‌های شب و روز و شر آنچه بادها بدان می‌وزند و از شر تباهی‌های هلاک کننده روزگار، بتو پناه می‌برم».
ترمذی نیز از او روایت کرده است که بیشترین دعای پیامبرصدر روز عرفات در مو‌قف چنین بود: «اللهم لك الحمد كالذی نقول، وخیرا مما نقول، اللهم لك صلاتی ونسكی ومحیای ومماتی، وإلیك مآبی، ولك رب تراثی، اللهم إنی أعوذ بك من عذاب القبر، ووسوسة الصدر، وشتات الامر، اللهم إنی أعوذ بك من شر ما تهب به الریح» «خداوندا ستایش من و بهتر از آن، از آن تو است. خداوندا نمازم و حج و قربانیم و زندگانی و مرگ من برای تو و بدست تو است و باز گشتم بتو است. پروردگارا میراث من از آن تو است. خداوندا از عذاب قبرو و سوسه نفس و کارهای پراکنده و پریشان و شر و بدی که بادها بدان می‌وزند -بادهای عذاب- بتو پناه می‌برم».