ایلاء= سوگند خوردن بر ترک عمل زناشوئی با همسر
ایلاء درلغت بمعنی امتناع و رزیدن از چیزی است به و سیله سوگند یادکردن و دراصطلاح شریعت و فقه اسلامی بمعنی امتناع و رزیدن ازهمبستری و جماع با همسربه و سیله سوگند خوردن میباشد. خواه این قسم خوردن و سوگند یادکردن، بنام خدا یا بنام روزه یا صدقه و احسان یا حج یا طلاق باشد.
مردمان جاهلیت و قتی که می‌خواستند زن را در تنگنا قرار دهند و بوی زیان و ضرر برسانند، سوگند یاد می‌کردندکه با زن خود در مدت یک سال یا دو سال یا بیشتر نزدیکی نکنند و بوی دست نزنند، بنابراین حالی را برای زن پیش می‌آوردند که زن از مزایای همسری استفاده نمی‌کرد و همسر نبود و مطلقه نیز بحساب نمی‌آمد، تا بتواند شوهر دیگری اختیار کند. خداوند تعالی خواست برای این عمل زیانبخش حد و مرزی تعیین کند، لذا برای آن مدت چهار ماه را معین فرمود، که شوهردر این مدت همه جوانب‌کار خویش را بنگرد و بسنجد، شاید پشیمان‌گردد و به اشتباه خود پی ببرد. اگر خلال این مدت یا در آخر این مدت پشیمان شد و برگشت، بدینمعنی که با زن خود نزدیکی نمود و سوگند را شکست و کفاره و تاوان شرعی آن را پرداخت، چه بهتر، او این حق را دارد. در غیر این صورت پس از گذشت این مدت، زن مطلقه است و شوهر باید او را طلاق دهد و زن از بی‌تکلیفی در میآید.
خداوند می‌فرماید: ﴿لِلَّذِینَ یُؤْلُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ فَإِنْ فَاءُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ٢٢٦ وَإِنْ عَزَمُوا الطَّلَاقَ فَإِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ٢٢٧﴾[البقرة: ۲۲۶-۲۲۷]. «کسانی که از زنان خود «ایلاء» می‌کنند (یعنی سوگند یاد می‌کنندکه با آن‌ها آمیزش جنسی ننمایند) حق دارند چهار ماه انتظار بکشند (و در ضمن این چهار ماه و ضع خود را با همسر خویش) از نظر زندگی و ادامه زناشوئی و یا طلاق و جدائی ازهم روشن سازند، اگردراین فرصت بازگشتند و پشیمان شدند (اشکال ندارد و جزکفاره چیزی بر آنان نیست) زیراخداوند آمرزنده و بسیار مهربان است (و از این عمل ناشایست‌گذشت می‌کند). و اگر تصمیم به طلاق و جدائی‌گرفتند ( که آنهم شرایطی دارد، مانعی ندارد) خداوند شنوا و دانا است (دراین صورت بخشش و مغفرت خداوند مسلم نیست بلکه او از همه اسرار آگاه است و از نیت مرد باخبر میباشد)».