فلسفه وجود قبض
فلسفه نهی از فروش اشیاء پیش از دریافت و تسلیم نمودن علاوه برآنچه که گفته شد، آنست که فروشنده اگر کالا را بفروشد و مشتری آن را قبض نکند، کالا در ضمانت فروشنده میماند و اگر هلاک شود خسارتش را فروشنده متحمل میشود نه مشتری و هرگاه مشتری پیش ازقبض آن را بفروشد و سودی نصیب او شود، از چیزی سود برده است که تحمل خسارت آن را بدوش نداشته و مسئولیتی نداشته است.
و در این باره صاحبان سنن از پیامبرصروایت کردهاند که نهی کرد از فروش سودی که برای آن ضمانتی بعهده نداشتهاند. یعنیکسی سود میبرد که ضمانت داشته باشد.
براستی مشتریی که چیزی را پیش از آنکه قبض کند بفروشد مانند کسی است که مبلغی از مال را بدیگری بدهد تا در برابر آن بیشتر از او بگیرد و تنها فرقش این است که نیرنگ کرده و برای تحقق این قصد خودشکالای معامله شده را بمیان آورده و حقهای سوارکرده و این عمل او شباهت تمام با ربا دارد.
بیگمان ابن عباس متوجه این نکته شده است که از او سئوال کردندکه چرا از آن نهی شده است، که پیش از قبض کالا آن را بفروشند گفت: این بیع درهم بدرهم است و طعام هدف نیست.