مستحب است که زن زکات خود را به همسر محتاجش بدهد و همچنین مستحب است زکات را به خویشاوندان نیازمند داد
اگر زنی صاحب مالی باشد، که زکات آن و اجب است، بهتر است زکات آن را به شوهر مستحق خود بدهد، اگر شوهرش از اصناف مستحق زکات باشد. زیرا نفقه شوهر بر همسر و اجب نیست. بدیهی است که ثواب و پاداش آن بیشتر خواهد بود، تا اینکه آن را به بیگانهای بدهد.
از ابوسعید خدری روایت است که: زینب همسر ابن مسعود به پیامبرصگفت: ای نبی الله تو امروز دستور دادن صدقه را صادر فرمودهای، و من زینت آلاتی دارم، میخواهـم آن را ببخشم، ابن مسعود گمان میکند او و فرزندش بدین صدقه و بخشش از هرکس دیگر مستحقتر هستند. پیامبرصفرمود: «صدق ابن مسعود، زوجك، وولدك أحق من تصدقت به علیهم»«ابن مسعود راست گفته است، شوهر و فرزندت از هر کس دیگر بدین بخشش مستحققترند». به روایت بخاری.
اینست مذهب شافعی و ابن المنذر و ابویوسف و محمد و ظاهریه و روایت از احمد. ابوحنیفه و دیگران میگویند: زن نمیتوان زکات مال خود را به شوهرش بدهد و گفتهاند: حدیث زینب درباره صدقه غیرفرض و احسان است نه درباره زکات. امام مالک گفته است: اگر شوهر، صدقهای را، که از زنش میگیرد برای نفقه وی از آن کمک میگیرد، درست نیست، و لی اگر آن را برای غیر نفقه زنش، مصرفکند، جایز است.
و اما دیگر خویشاوندان، از قبیل برادران، خواهران، عموها و عمهها، دائیها، خالهها و ...، بنا به رای بیشتر اهل علم میتوان از زکات مال خود بدانان داد، مشروط بر آنکه مستحق باشند. چون پیامبرصفرموده است: «الصدقة على المسكین صدقة ، وعلى ذی القرابة اثنتان: صلة، وصدقة»«بخشش و صدقه نسبت به مسکین یک مزد و پاداش دارد، که پاداش صدقه باشد و لی صدقه و بخشش نسبت به خویشاوندان، دو پاداش دارد: پاداش صله و رحم و پاداش صدقه». به روایت احمد و نسائی و ترمذی که آن را «حسن« دانسته است.