مواقیت مکانی حج
مواقیت مکانی حج: اماکنی است که از آنجا احرام به حج و عمره بسته میشود. کسی که قصد حج یا عمره دارد، نباید بدون احرام بستن از آنجاها بگذرد که پیامبرصآنها را بیان فرموده است که میقات مکانی اهل مدینه کسی که از آن راه به مکه میرود «ذوالحلیفه» را قرار داده است که در فاصله ٤٥٠ کیلومتری شمال مکه قرار دارد. و میقات مکانی اهل شام و کسانی که از آن راه به حج میروند «جحفه» را قرارداده است که در فاصله ١٨٧ کیلومتری شمال غربی مکه و اقع است که به «رابغ» نزدیک است که فاصله «رابغ» با مکه ۲۰۴ کیلومتر است و «رابغ» میقات مکانی اهل مصر و شام و کسانی که از آنجا میگذرند، میباشد. بعد از محو آثار جحفه و میقات مکانی اهل نجد «قرن المنازل» میباشد که کوهی است در شرق مکه، مشرف بر عرفات در فاصله ٩٤ کیلومتری مکه است.
و میقات مکانی مردم یمن «یلملم» میباشد که کوهی است در جنوب مکه در فاصله ٥٤ کیلومتری. و میقات مکانی مردم عراق و کسانی که از آنجا عبور میکنند «ذات عرق» میباشد که در شمال شرقی مکه در فاصله ٩٤ کیلومتری و اقع است. که شاعری آنها را چنین بنظم کشیده است:
عرق العراق یلملم الیـمن
وبذی الحلیفة یحرم المدنی
والشام جحفة إن مررت بها
ولاهل نجد قرن فـاستبن
اینها بود مواقیتی که پیامبرصتعیین کرده بود. هرکس از آن محلها عبور کند، از آنجا باید احرام ببندد، خواه مردم آن دیار باشدکه پیامبرصنام برده است یا خیر بنابراین اگریک نفر شامی ازراه مدینه به مکه میرفت، میقات او ذوالحلیفه است نه «رابغ» و بهمین منوال برای دیگر جهات. در حدیث پیامبرصآمده است: «هن لهن ولمن أتى علیهن من غیرهن لمن أراد الحج أو العمرة»«این میقاتها برای مردمان آن جهات است که نام بردم و برای کسانی که اهل آنجاها نیستند و لی از آنجا عبور میکنند و برای هرکس که قصد و اراده حج یا عمره را دارد». پس اگر کسی اهل این مناطق نباشد که نام برده شده است، اگر بقصد انجام مناسک حج و عمره، به مکه بیاید، باید برای احرام به یکی از این اماکن برود.
میقات مکانی برای مردمان مکه، که اراده حج کنند، منازل مکه است. و اگر اراده عمره کنند، باید از زمین حرم خارج شده و در زمین «حل» احرام ببندند که نزدیکترین جا «تنعیم» است و برای کسانی که منزلشان در فاصله بین میقات مکانی و مکه قرار دارد، میقات همان منزلشان است. ابن حزم گفته است کسی که راهش از هیچیک از این مواقیت نمیگذرد، از هرجا بخواهد احرام میبندد، دریا باشد یا خشکی فرقی ندارد.