مستأمن = کسی که مصونیت دارد و ذمی نیست و پناهندگی می‌خواهد
مستامن عبارت است از کافر حربی که بقلمرو اسلام داخل می‌شود و امنیت می‌یابد و به وی امان داده می‌شود بدون اینکه نیت اقامت همیشگی و توطن داشته باشد بلکه می‌خواهد مدتی‌کمتر از یکسال اقامت‌کند اگر بیش از یکسال بماند و قصد اقامت دائمی داشته باشد، آنوقت حکم ذمی دارد و تابع دولت اسلامی است و بمانند اهل ذمه با او رفتار می‌شود.
هرگاه کسی مستامن بحساب آمد و به وی امان داده شد، همسر و پسران نابالغ و دخترانش بطور کلی و مادرش و مادربزرگانش و خدمت کارانش، مادام که این‌گروه با او زندگی کنند، در امان خواهند بود و مستامن بحساب می‌آیند و تابع شخص برخوردار از حق «مستامن» هستند و دلیل این، سخن خدای است که می‌فرماید:
﴿وَإِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِینَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ یَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ أَبۡلِغۡهُ مَأۡمَنَهُۥۚ﴾[التوبة: ۶]. قبلا ترجمه شد.