دیه الاعضاء = دیه اندام‌های بدن
در بدن انسان اعضاء و اندام‌هائی هستند که یک عضو بیشتر ندارند مانند بینی و زبان و اندام تناسلی... و برخی از اندام‌ها هستند که دو عضو دارند مانند: دو چشم و دوگوش و دولب و دو لثه و لحیه و دو دست و دو پا و دو خایه و دو پستان زن و دو پستان مرد و دو نشیمنگاه انسان و دو لب آلت تناسلی زن و برخی اندام‌ها، اجزاء بیشتری دارند.
هرگاه انسانی از انسان دیگری یک اندام یک عضوی یا اندام دو عضوی را تلف کرد دیه آن بصورت‌کامل و اجب می‌شود و اگر یک عضو از دو عضو را تلف‌کرد نیمه دیه و اجب می‌شود. پس دیه بینی‌کامل است چون فایده آن در جمع‌آوری بوی‌ها به و سیله قصبه بینی است که بدماغ متصل است و هرگاه این قصبه قطع‌گردد، دیگر در بینی فایده‌ای نیست.
و اگر زبان قطع گردد باز هم دیه‌کامل و اجب می‌شود، چون دیگرانسان قادر به نطق و تکلم نیست که امتیاز انسان از دیگر حیوانات بوسیله آنست. و اگرانسان نطق نداشته باشد مصالح وی از میان می‌رود و نمی‌تواند اغراض و اهداف خویش را بدیگران بفهماند و مقاصد خویش را روشن و بیان‌کند.
اگر قسمتی از زبان قطع شود و بوسیله آن شخص از نطق و کلام عاجزباشد باز هم دیه کامل و اجب می‌شود چون با قطع کل فرق ندارد.
اگر قطع زبان بگونه‌ای باشد که شخص از نطق به بعضی ازحروف عاجزباشد و بعضی دیگر را بتواند نطق‌کند، دیه بر حروف تقسیم می‌شود و برمبنای آن‌ها دیه اخذ میگردد. زیرا روایت شده که حضرت علی دیه را برحسب حروف و تلفظ بدان‌ها تقسیم‌کرد و هر حرفی را که می‌توانست تلفظ‌کند دیه آن ساقط می‌شد و هر حرفی را که نمی‌توانست تلفظ کند دیه آن را می‌گرفت.
و با قطع آلت تناسلی مرد دیه کامل است، اگرچه فقط حشفه = راس ذکر را قطع کرده باشد، چون منفعت همخوابگی و نگاه داشتن ادرار بوسیله آنست. اگر پشت کسی را بزنند و نتواند راه برود، دیه‌کامل و اجب می‌شود. برای هردو چشم دیه کامل و برای یک چشم نصف دیه و برای پلک‌های چشم‌ها تمام دیه و برای پلک‌های یک چشم نصف دیه و برای یک پلک یک چهارم دیه و برای هردو گوش تمام دیه و برای یک‌گوش نصف دیه و برای هردو لب تمام دیه لب و برای یک لب نصف دیه لب خواه لب بالا یا لب پائین باشد. و برای هردو دست تمام دیه دست و برای یک دست نصف دیه و برای هردو پا تمام دیه و برای یک پا نصف دیه و اجب می‌شود. برای قطع انگشتان دست و انگشتان پا دیه کامل است و برای هر انگشت ده شتر دیه و اجب است و انگشتان با هم فرقی ندارند، برای انمله = سرانگشتان دست و پا هریک، یک سوم یک دهم دیه است، هرانگشت سه مفصل دارد و انگشت شست ابهام -دو مفصل دارد و برای هر مفصل از آن‌ها نصف یک دهم دیه است.
برای قطع هردو خصیه و خایه مرد، تمام دیه و برای یک خایه نصف دیه و برای دو تا الییه نشیمنگاه نیز تمام دیه و برای یک الییه نصف دیه و برای دو لب آلت تناسلی زن و برای دو پستان زن و مرد نیز دیه‌کامل و برای یکی لبه و یک پستان نصف دیه و اجب می‌شود. برای همه دندان‌ها با هم دیه‌کامل و برای هردندان پنج شتر دیه است و دندان‌ها با هم مساوی هستند. پس هرگاه دندانی مورد اصابت و اقع شد دیه خود دارد و همچنین اگر سیاه شد و انداخته شود نیز همچنین است.