فقه السنه

فهرست کتاب

اجاره

اجاره

کلمه اجاره ازاجر به معنی اجرت و مزد گرفته شده‌، که بمعنی عوض و بدل است و از این جهت ثواب را نیز اجر گویند و در اصطلاح شرع عقدی است‌، برای بدست آوردن منافع در برابر پرداخت عوض آن‌ها . پس اجاره ‌کردن درخت برای انتفاع و سود بردن ازمیوه آن صحیح نیست چون درخت منفعت نیست و میوه هم عینی است و اجاره‌کردن نقدین (‌طلا و نقره و معادل آن‌ها) و اجاره ‌کردن طعام برای خوردن و اجاره‌کردن چیزهای‌ کیل شده و پیمانه شده و و زن شده‌، نیز صحیح نیست‌، چون انتفاع بدان‌ها، موجب استهلاک و از بین رفتن اصل این چیزها می‌شود، بهرحال اجاره برای تملیک منافع است‌، نه تملیک ذات اشیاء‌، پس اجاره ‌کردن ‌گاو یا گوسفند یا شتر برای دوشیدن شیرشان نیز صحیح نیست‌، چون اجاره تملک منافع است و شیر جز و منافع نیست بلکه عین و ذات است‌، و عقد اجاره بر چیزهای دارای نفع می‌شود نه بر اعیان و ذات اشیاء‌...

گفتیم که عقد اجاره متوجه منافع می‌شود و منافع ‌گاهی از ذات اشیاء بدست می‌آیند و کسب می‌شوند و منفعت عین می‌باشند مانند سکونت درخانه یا سوار شدن ماشین یا منافعی که از حیوان و البسه و امثال آن‌ها حاصل می‌شود. و گاهی منافع از عمل بدست می‌آیند مانند منافعی که از عمل عاملان و کارگران حاصل می‌شود مانند عمل مهندس و نساج و خیاط و رنگرز و اطوکش و گاهی منفعت از شخصی سرمی‌زند که تلاش خویش را صرف و بذل می‌کند مانند خدمه و کارگران‌...

مالکی که منفعت را اجاره می‌دهد «‌موجر» نامیده می‌شود.

وکسی که اجاره می‌کند و مزد در رابر منفعت می‌پردازد «‌مستاجر» نامیده می‌شود.

و چیزی که منفعت آن اجاره داده شده و عقد اجاره برنفع آن و اقع شده است «ماجور» نامیده می‌شود. و عوض و بدلی که در برابر منفعت و استفاده از آن پرداخت می‌شود «‌اجر» و «‌اُجرت» می‌باشد پس هر و قت عقد اجاره به طور صحیح و اقع شد و و قوع یافت مستاجرمالک منفعت و موجر مالک اجرت می‌شود چون اجاره یک معامله معاوضه‌ای است‌.