فقه السنه

ذوی الارحام

ذوی الارحام عبارت است از خویشاوندانی که نه جزو صاحبان فرض و نه جزو عصبه هستند بعبارت دیگر ذوی‌الارحام‌ کسانی هستندک ه از طرف اناث منتسب بمیت باشند .

وارث بودن ذوی‌الارحام مورد اختلاف بین فقهاء و اقع شده است‌.

امام مالک و شافعی قایل به و ارث بودن آن‌ها نیستند و قول ابوبکر و عمر خطاب و عثمان و زید بن ثابت و زهری و اوزاعی و داود براین رای می‌باشند و لی امام ابوحنیفه و امام احمد آن‌ها را و ارث می‌دانند و به آنان ارث می‌دهند و این رای

از علی و ابن عباس و ابن مسعود حکایت شده است و این و قتی است که صاحبان فروض و عصبه‌ها وجود نداشته باشند.

از سعید بن المسیب روایت شده است که دائی با وجود دخترمتوفی ارث می‌برد و قانون مواریث مصری این رای را پذیرفته و درمواد ٣١ تا ٣٨ چگونگی و کیفیت و ارث شدنشان بشرح زیر بیان شده است‌:

ماده ۳۱- هرگاه یکی از عصبه نسبی و یکی از صاحبان فروض نسبی وجود نداشت‌، تمام ترکه باقی‌ مانده آن‌، بذوی الارحام داده می‌شود و ذوی‌الارحام چهار صنف‌اند که بعضی از آن‌ها در ارث بر بعضی دیگرمقدم هستند بترتیب زیر:

صنف او‌ل‌: فرزندان دختران هرچه پایین بروند و فرزندان دختران پسر هرچه پایین بروند.

صنف‌دوم‌: جد غیر صحیح هرچه بالا برود و جده غیر صحیحه هرچه بالا برود.

صنف سوم‌: پسران برادران مادری و فرزندان‌شان هرچه پایین بروند و فرزندان خواهران ابوینی یا پدری یا مادری هرچه پایین بروند و دختران برادران ابوینی یا پدری یا مادری و فرزندانشان هرچه پایین برود و دختران پسران برادران ابوینی یا پدری هرچه پایین بروند و فرزندان‌شان هرچه پایین برود.

صنف چهارم‌: شامل شش طایفه می‌شودکه در ارث بعضی از آن‌ها بر بعضی دیگربترتیب زیر مقدم می‌شوند:

۱- عموهای مادری میت و عمه‌ها و دائی‌ها و خاله‌های ابوینی یا پدری یا مادری‌.

۲- فرزندان کسانی که در فقره اول ذکر شدند هرچه پایین بروند و دختران عموهای میت که ابوینی یا پدری باشند و دختران پسران‌شان هرچه پایین بروند و فرزندان این دختران که ذکر شدند هرچه پایین بروند.

۳- عموهای مادری پدر میت و عمه‌ها و دائی‌ها و خاله‌های ابوینی یا پدری یا مادری و عموها و عمه‌ها و دائی‌ها و خاله‌های ابوینی یا پدری یا مادری مادرمیت‌.

۴- فرزندان ‌کسانی که در فقره ٣ ذکر شدند هرچه پایین بروند و دختران عموی ابوینی یا پدری پدر میت و دختران پسران‌شان هرچه پایین برود و فرزندان این دختران هرچه پایین برود.

۵- ‌عموهای مادری پدر پدر میت و عموها و عمه‌ها و دائی‌ها و خاله‌های ابوینی یا پدری یا مادری‌، پدر پدرو پدر مادرمیت‌. و عموها و عمه‌ها و دائی‌ها و خاله‌های ابوینی یا پدری یا مادری‌، مادر مادر یا مادر پدر میت‌.

۶- فرزندان‌ کسانی که در فقره پنج ذکر شدند هرچه پایین بروند و دختران عموهای پدر و مادری یا پدری پدر پدر میت و دختران فرزندان‌شان هرچه پایین بروند و اولاد این دختران که ذکر شد هرچه پایین بروند.